İslam cihadı

[mücahide]

ı

Papanın, zamanlama, nakil taktiği, seçilen konular bakımından hesaplı kitaplı olduğu anlaşılan konuşmasında istismar edilen konulardan biri de İslam'ın cihad kavramı ve uygulaması idi. İddiaya göre İslam'da cihad, silahlı savaş manasına gelmekte ve müslüman olmayanları zorla İslam'a sokmayı hedeflemektedir.

Bu çirkin iftiranın reddi, az çok İslam bilgisine sahip olanlar için kolay olmakla beraber, yeterli bilgiye sahip olmayanlara yardımcı olur diye bazı hususları hatırlatalım.

Kur'an ve Sünnet'te cihadla ilgili açıklamalar ile uygulamayı göz önüne alarak bu kavramı açıklayan İslam alimleri, cihadın yalnızca savaş manasına gelmediği, "müslümanların mal, can ve dinlerine kasteden düşmanlara karşı savaş, nefis ve şeytanın mümini Allah yolundan uzaklaştırma gayretlerine karşı da engelleme çabası" manasına geldiği hususunda ittifak etmişlerdir.

Savaş manasındaki cihadın da insanları zorla müslüman etmek gibi bir hedefinin olmadığını bundan önceki yazılarda ortaya koymuştuk.

Cihadın çeşitleri içinde hangisinin daha önemli olduğuna bir hadis ışık tutmaktadır. Peygamberimiz (s.a.) bir savaştan dönerken "Şimdi küçük savaştan büyük savaşa dönüyoruz" buyurmuşlar, büyük savaştan da "Allah yolunda ilerlemek için her türlü engeli aşma çabasını" kastetmişlerdir.

Aynı manada bir ayetin açıklaması bile bizim maksadımız için yeterlidir:

"Ey iman edenler! Allah'tan korkun, O'na yaklaşmaya vesile arayın ve O'nun yolunda çaba harcayın ki kurtuluşa eresiniz" (Maide: 5/35)

Bu âyette Allah Teala müminlere hitap ederek yalnız iman etmekle yetinmemelerini, Allah'ın buyruklarını yerine getirmelerini, kötü huylardan ve yanlış davranışlardan sakınmalarını, Allah'a yaklaşmak için vesile aramalarını, yani farz, nâfile ve benzeri ibadetlerle O'nun sevgi ve rızâsını kazanmaya çalışmalarını emretmekte; müminlerin bunu gerçekleştirerek kurtuluşa erebilmeleri için gerek nefislerine gerekse dış engellere karşı mücadele etmelerini istemektedir.

"Çaba harcayın" diye çevirdiğimiz câhidû fiilinin masdarı olan cihad kelimesi İslâmî terminolojide, düşmana karşı uygun vasıtalarla savaş yanında -burada olduğu gibi- insanın Allah yolunda göstermiş olduğu her türlü hayırlı gayretleri, kararlı davranışları da ifade eden bir kavram olarak kullanılır. Âyetin ifadesine göre iman, Allah korkusuyla ve kişiyi Allah'a yaklaştıracak vesileyi araştırmakla, vesile talebi de belirtilen anlamdaki cihadla tamamlanmaktadır. Kısaca kişiyi Allah'a yaklaştıran yollardaki engelleri ortadan kaldıracak en etkili unsur cihaddır. Bu sebeple âyet-i kerîme, insanları Allah yolundan alıkoyan, Allah'tan başkasına kulluk etmeye zorlayan her türlü iç (nefis, şeytan) ve dış engele (kişi, grup ve güç) karşı mücadele edilmesini emretmektedir.